منطقه زاگرس با وجود طبیعت بکر و زیست‌بوم‌های حساس، در سال‌های اخیر با رشد آلاینده‌های هوا مواجه شده است. این آلودگی‌ها نه‌تنها سلامت انسان را تهدید می‌کنند، بلکه به‌طور مستقیم بر پوشش گیاهی، منابع آبی و حیات‌وحش منطقه تأثیر می‌گذارند.
۱. صنایع آلاینده
کارخانه‌های سیمان، فولاد، پتروشیمی و نیروگاه‌ها از اصلی‌ترین منابع آلودگی هوای زاگرس به شمار می‌روند. این صنایع اغلب به‌دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی و عدم تجهیز به فیلترهای استاندارد، گازهای سمی نظیر دی‌اکسید گوگرد، نیتروژن و ذرات معلق را در هوا منتشر می‌کنند.
۲. خودروها و حمل‌ونقل فرسوده
وجود خودروهای شخصی و عمومی با استاندارد پایین، خصوصاً در شهرهای پرجمعیت اطراف زاگرس مانند کرمانشاه، سنندج و اهواز، سهم زیادی در تولید گازهای گلخانه‌ای و ذرات معلق دارد. سوخت بی‌کیفیت نیز این مشکل را تشدید می‌کند.
۳. سوزاندن زباله و پسماند کشاورزی
در برخی روستاها و مناطق کشاورزی، زباله‌ها و بقایای گیاهی به‌صورت روباز سوزانده می‌شوند. این کار باعث تولید گازهای سمی مانند دیوکسین و افزایش غلظت ذرات معلق در هوای منطقه می‌شود.
۴. ریزگردها
هرچند منشأ اصلی ریزگردها ممکن است خارج از مرزهای ایران باشد، اما مناطق خشک و بیابانی جنوب زاگرس نیز به‌دلیل تخریب پوشش گیاهی و بی‌توجهی به منابع آبی، تبدیل به کانون‌های محلی تولید گردوغبار شده‌اند.
۵. فعالیت‌های عمرانی و راه‌سازی
خاک‌برداری، راه‌سازی، استخراج مصالح ساختمانی و تخریب پوشش گیاهی در مسیرهای کوهستانی، گردوغبار فراوانی ایجاد می‌کند که در هوای منطقه معلق می‌ماند و کیفیت آن را کاهش می‌دهد.
نتیجه‌گیری
برای کاهش آلودگی هوا در زاگرس، نیاز به سیاست‌های جدی در کنترل آلاینده‌ها، ارتقاء فناوری صنایع، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و آموزش عمومی داریم. حفظ هوای پاک در این منطقه کوهستانی، ضامن پایداری زندگی انسانی و طبیعی خواهد بود.
