فرسایش خاک یکی از بحران‌های خاموش اما عمیق در ایران است؛ بحرانی که نه تنها به تدریج حاصلخیزی زمین را از بین می‌برد، بلکه کشاورزی، منابع آبی و اکوسیستم‌ها را نیز در معرض تهدید قرار می‌دهد. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که لایه سطحی خاک، که غنی‌ترین بخش آن برای رشد گیاهان است، توسط باد، آب یا فعالیت‌های انسانی شسته یا برداشته می‌شود.
در کشور ما، عوامل مختلفی همچون چرای بی‌رویه دام، قطع درختان، کشاورزی ناپایدار، و تغییرات اقلیمی موجب سرعت گرفتن فرسایش خاک شده‌اند. نتیجه آن، کاهش بازده محصولات کشاورزی، گسترش بیابان‌ها، تخریب زیستگاه‌ها و حتی تهدید امنیت غذایی است.
متأسفانه در بسیاری از نقاط، خاکی که طی صدها سال شکل گرفته، در مدت چند سال از بین می‌رود و بازسازی آن نیازمند دهه‌ها زمان است. فرسایش خاک نه‌تنها یک چالش زیست‌محیطی، بلکه تهدیدی جدی برای آینده معیشت جوامع روستایی و کشاورزان نیز به‌شمار می‌رود.
برای مقابله با این بحران، احیای پوشش گیاهی، استفاده از روش‌های کشاورزی حفاظتی، آموزش کشاورزان و نظارت بر بهره‌برداری از زمین از اهمیت زیادی برخوردار است. اکنون زمان آن است که خاک را نه فقط به عنوان بستر رشد گیاه، بلکه به‌عنوان پایه‌ای برای آینده‌مان بشناسیم.
