تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن ۲۱، نه‌تنها تأثیرات مستقیمی بر طبیعت و منابع طبیعی دارد، بلکه پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و انسانی گسترده‌ای نیز به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین این پیامدها، مهاجرت اجباری جمعیت‌ها از سکونت‌گاه‌های آسیب‌دیده به مناطق دیگر است.
۱. خشکسالی و بی‌ثباتی معیشت
در بسیاری از مناطق روستایی و کشاورزی، کاهش بارندگی و خشک‌شدن منابع آبی باعث کاهش محصول، از دست رفتن دام‌ها و بی‌ثباتی در زندگی اقتصادی خانوارها شده است. این شرایط بسیاری را ناچار کرده تا به شهرهای بزرگ مهاجرت کنند.
۲. تخریب زیستگاه‌های طبیعی
تغییر اقلیم باعث فرسایش خاک، تخریب مراتع، و افزایش طوفان‌های گردوغبار شده است. این شرایط، زندگی در بسیاری از مناطق کوهستانی و حاشیه‌ای را دشوار یا غیرممکن کرده و جمعیت‌ها را مجبور به ترک محل سکونت خود می‌کند.
۳. افزایش مهاجرت‌های بین‌منطقه‌ای
استان‌های زاگرسی نیز از این روند بی‌نصیب نبوده‌اند. مهاجرت از مناطق خشک‌شده به شهرهای مرزی یا مرکز استان، باعث فشار مضاعف بر زیرساخت‌های شهری، خدمات عمومی و بازار کار شده است.
۴. بروز تنش‌های اجتماعی و اقتصادی
افزایش جمعیت در مناطق مقصد مهاجرت، بدون برنامه‌ریزی، منجر به بروز تنش‌های اجتماعی، رقابت برای منابع، افزایش بیکاری، حاشیه‌نشینی و گسترش فقر شهری می‌شود.
۵. ناپایداری محیطی در مقصد
تمرکز جمعیتی جدید در مناطق خاص، فشار بر منابع آبی، پسماند، انرژی و زمین را افزایش می‌دهد. در صورت مدیریت ضعیف، خود این مناطق نیز در معرض تهدید زیست‌محیطی قرار می‌گیرند و چرخه‌ی مهاجرت دوباره آغاز می‌شود.
نتیجه‌گیری
مهاجرت ناشی از تغییرات اقلیمی، یک مسئله انسانی، اقتصادی و محیط‌زیستی پیچیده است. برای مقابله با آن، باید سیاست‌هایی در جهت کاهش آثار تغییر اقلیم، توانمندسازی مناطق آسیب‌پذیر، و برنامه‌ریزی منطقه‌ای هوشمندانه تدوین و اجرا شود. بدون توجه به این روند، زنجیره‌ای از مهاجرت، تنش و بحران در پیش خواهد بود.
