تغییر اقلیم یکی از مهم‌ترین بحران‌های زیست‌محیطی قرن ۲۱ است که اثرات آن در تمام نقاط جهان، از جمله مناطق کوهستانی و نیمه‌خشک مانند زاگرس به‌وضوح نمایان شده است. این تغییرات نه‌تنها الگوی آب‌وهوایی را دگرگون کرده‌اند، بلکه به‌طور مستقیم منابع طبیعی مانند جنگل‌ها، مراتع، خاک و منابع آبی را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
۱. کاهش پوشش گیاهی و جنگلی
با افزایش دما و کاهش بارندگی، رشد پوشش گیاهی طبیعی با اختلال مواجه شده است. درختان بومی مانند بلوط زاگرس که به شرایط اقلیمی خاص وابسته‌اند، در معرض خشکی، آفات و کاهش قدرت احیا قرار گرفته‌اند.
۲. فرسایش خاک و بیابان‌زایی
خشک‌سالی‌های پیاپی و کاهش پوشش گیاهی باعث افزایش فرسایش خاک شده است. فرسایش نه‌تنها حاصلخیزی زمین را کاهش می‌دهد، بلکه سبب گسترش مناطق بیابانی در دامنه‌های جنوبی و مرکزی زاگرس شده است.
۳. تهدید منابع آبی
تغییر اقلیم باعث کاهش بارش‌های زمستانه و برفی شده و زمان ذوب برف را تغییر داده است. در نتیجه، منابع آبی سطحی و زیرزمینی کاهش یافته و بسیاری از چشمه‌ها و رودخانه‌های دائمی به حالت فصلی یا خشک تبدیل شده‌اند.
۴. تنش در مراتع و دامداری سنتی
مراتع به‌عنوان منابع اصلی تغذیه دام، تحت تأثیر کاهش بارندگی و افزایش گرما قرار گرفته‌اند. این موضوع فشار زیادی بر زندگی عشایر و دامداران وارد کرده و چرای بیش‌ازحد را تشدید کرده که خود به تخریب بیشتر منجر می‌شود.
۵. تهدید برای تنوع زیستی
تغییر اقلیم زیستگاه‌های طبیعی گونه‌های گیاهی و جانوری را دچار اختلال کرده است. جابجایی گونه‌ها، کاهش جمعیت و حتی خطر انقراض محلی برخی گونه‌ها از جمله پیامدهای آشکار این بحران است.
نتیجه‌گیری
تغییر اقلیم در منطقه زاگرس و مناطق مشابه آن، پیامدهایی چندلایه برای منابع طبیعی به‌دنبال داشته است. مقابله با این تهدید نیازمند اقداماتی چون احیای جنگل‌ها، اصلاح الگوی مصرف آب، مدیریت پایدار مراتع، و تقویت تاب‌آوری اکولوژیکی است. بی‌توجهی به این روند، می‌تواند امنیت زیستی منطقه را به خطر بیندازد.
