در بسیاری از روستاهای منطقه زاگرس، به دلیل نبود امکانات مناسب مدیریت پسماند، زباله‌ها به‌صورت سنتی و بدون نظارت در زمین‌های باز دفن می‌شوند. این اقدام در ظاهر ساده، در واقع تهدیدی جدی و خاموش برای محیط‌زیست و سلامت مردم است.
۱. نفوذ شیرابه به منابع آبی
زباله‌های آلی و پلاستیکی پس از بارندگی یا آبیاری، شیرابه‌هایی تولید می‌کنند که حاوی نیترات، فلزات سنگین و ترکیبات سمی هستند. این شیرابه‌ها به‌راحتی به سفره‌های آب زیرزمینی نفوذ می‌کنند و چاه‌ها و قنوات را آلوده می‌سازند.
۲. کاهش کیفیت خاک کشاورزی
دفن زباله در زمین‌های کشاورزی یا نزدیک آن‌ها، باعث کاهش حاصلخیزی خاک، تخریب بافت آن و حتی ورود ترکیبات سمی به محصولات زراعی می‌شود. این آلودگی، مستقیماً به سلامت مصرف‌کنندگان آسیب می‌زند.
۳. نبود نظارت و آموزش کافی
بسیاری از دفن‌های زباله در روستاها بدون شناخت از اصول بهداشتی و محیط‌زیستی انجام می‌شود. گاهی حتی زباله‌های صنعتی، دارویی یا شیمیایی نیز بدون تفکیک با زباله خانگی دفن می‌شوند که بسیار خطرناک است.
۴. خطر برای حیات‌وحش محلی
زباله‌ها، به‌ویژه پلاستیک‌ها، می‌توانند توسط حیوانات محلی بلعیده شوند یا باعث گیر افتادن آن‌ها شوند. همچنین بوی زباله‌ها، جانوران وحشی را به نزدیکی سکونتگاه‌ها می‌کشاند و تعارض انسان‌وحش را افزایش می‌دهد.
۵. نبود سیستم جمع‌آوری و بازیافت
نبود برنامه‌های منظم برای جمع‌آوری زباله در روستاها، مردم را به رهاسازی یا دفن غیر اصولی تشویق کرده است. این در حالی است که راهکارهایی ساده مانند تفکیک زباله، کمپوست‌سازی خانگی یا انتقال به مراکز بازیافت منطقه‌ای وجود دارد.
نتیجه‌گیری
دفن زباله در روستاها نه‌تنها تهدیدی برای محیط‌زیست محلی است، بلکه به تدریج بر سلامت انسان‌ها و چرخه‌ی زندگی روستاییان تأثیر منفی می‌گذارد. آموزش، امکانات پایه و همکاری مسئولان محلی با مردم می‌تواند این تهدید خاموش را به فرصت حفاظت از طبیعت تبدیل کند.
